ΔΟΜΗ ΘΕΡΜΙΚΩΝ - VORTEX RING

Τα δαχτυλίδια καπνού που φυσούν οι καπνιστές, δίνουν μια καλή εικόνα της δομής στροβίλων του θερμικού. Ξέρουμε από την εμπειρία ότι το θερμικό είναι αρκετές φορές ισχυρότερο στον πυρήνα του απ'ότι στις άκρες του. Γιατί συμβαίνει αυτό? Για να εξηγηθεί, επινοήθηκε η θεωρία της δομής στροβίλων του θερμικού. Η ακρίβεια της θεωρίας επιβεβαιώνεται πολύ συχνά με την παρατήρηση : Όταν το θερμικό ανυψώνεται, η τριβή με τον περιβάλλοντα αέρα το επιβραδύνει στις άκρες (περιφέρεια). Αυτό ξεκινάει μια περιστροφική κίνηση από μέσα προς τα έξω, όπως όταν γυρίζουμε μια κάλτσα προς τα έξω. Οι στρόβιλοι αυτοί μπορούν να παρατηρηθούν και στις θερμικές φούσκες και στα θερμικά κολόνες. Η δομή δαχτυλιδιού στροβίλων είναι συνήθης σε απομονωμένα θερμικά με στενούς πυρήνες - όταν τα θερμικά αναπτύσσονται σε μέγεθος όπως κάτω από νεφόδρομους κλπ, η δομή αυτή δεν είναι συχνή.

Ας δούμε ποια είναι η σημασία αυτού του δαχτυλιδιού στροβίλων για τους πιλότους Α ως Ε (πατήστε την 3η φωτό):

Ο πιλότος Α βρίσκεται στον πυρήνα και ανεβαίνει με διπλάσιο βαθμό ανόδου από τον πιλότο Β που βρίσκεται στην κορυφή του θερμικού. Μόλις ο πιλότος Α φτάσει τον Β, θα συνεχίσουν με ίδιους βαθμούς ανόδου. Ο πιλότος Β πετάει κόντρα στον αέρα που δημιουργείται από το δαχτυλίδι στροβίλων. Αν έχει gps θα παρατηρήσει ότι η ταχύτητα εδάφους είναι μικρότερη απ'ότι λίγο πριν. Αν περάσει πάνω από το κέντρο του πυρήνα, ξαφνικά θα έχει ούριο άνεμο σε συνδυασμό με μικρότερο βαθμό ανόδου. Είναι εφικτό να νοιώσει την επιτάχυνση καθώς περνάει πάνω από τον πυρήνα και προς τον ούριο άνεμο και ο πιλότος θα πρέπει να στρίψει αμέσως για να παραμείνει στον πυρήνα και να μεγιστοποιήσει το ρυθμό ανόδου. Ο πυρήνας εκεί, είναι μάλλον αναταράξιμος και ο πιλότος θα πρέπει συνεχώς να αντιδρά στο pitching του πανιού του και να κάνει διορθώσεις για να παραμείνει στην ισχυρότερη άνοδο.

Ο πιλότος C είναι ακόμα πάνω από το θερμικό. Μόνο όταν χάσει ύψος και το θερμικό τον συναντήσει ανεβαίνοντας, θα μπορέσει να θερμικάρει και να κερδίσει ύψος. Ο πιλότος D βγήκε έξω από το θερμικό και κατευθύνεται μακρυά του. Αν έχει gps θα παρατηρήσει αύξηση της ταχύτητας εδάφους ενώ ταυτόχρονα ο βαθμός καθόδου αυξάνεται. Ο πιλότος Ε πλησιάζει το θερμικό από κάτω χαμηλά. Έχει ούριο άνεμο και θα πρέπει ήδη να έχει δει μείωση του βαθμού καθόδου - πρακτικά "ρουφιέται" μέσα στο θερμικό.

Το παραπάνω παράδειγμα δείχνει πόσο σημαντικό είναι για τον καθ'ένα από εμάς, να προσπαθούμε πάντα να δημιουργούμε μια νοητική εικόνα από το θερμικό στο οποίο βρισκόμαστε - να το φανταζόμαστε. Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μπορούμε να καταλαβαίνουμε τι συμβαίνει διαρκώς σε σχέση με το τμήμα του θερμικού στο οποίο βρισκόμαστε και να "πάρουμε" το περισσότερο από αυτό. Επίσης αυτό επιτρέπει να επαν-εισερχόμαστε στον πυρήνα γρηγορότερα στην περίπτωση που τον χάσουμε

Tip : Αν πετάω ευθεία και ξαφνικά νοιώσω ένα αυξημένο driftάρισμα (ξέσυρμα) προς τη μια πλευρά, που πιθανώς να συνδυάζεται και με μείωση του βαθμού καθόδου, πάντα ακολουθώ το drift αμέσως. Οι πιθανότητες είναι ότι θα πετάξω μέσα σε ένα θερμικό, όπως ο πιλότος Ε κοντεύει να κάνει...

Ας φανταστούμε 2 πιλότους που προσπαθούν να εκμεταλευτούν το κάτω άκρο μιας θερμικής φούσκας που υψώνεται με δομή δαχτυλιδιού στροβίλων (πατήστε την 4η φωτο). Ο ένας είναι 50 μέτρα χαμηλότερα από τον άλλο και γρήγορα η φούσκα τον ξεπερνάει αφού καθώς πάντοτε κατεβαίνουμε ως προς τον περιβάλλοντα αέρα (ακόμα και μέσα στο θερμικό με -1 m/s, δηλαδή όταν το βάριο χτυπάει +2m/s, το θερμικό ανεβαίνει με +3 m/s αν έχουμε καλύτερο βαθμό καθόδου -1 m/s) η φούσκα ή το θερμικό ανυψώνονται πάντοτε γρηγορότερα από εμάς. Αλλά ο πιλότος που είναι 50 μέτρα ψηλότερα, καταφέρνει να φτάσει στον πυρήνα του δαχτυλιδιού στροβίλων της φούσκας όπου ο ανυψούμενος αέρας επιταχύνεται από τη δομή στροβίλων. Μολονότι η θερμική φούσκα ανέρχεται με 1 m/s, το κέντρο παράγει ρυθμούς ανόδου της τάξης των 2 m/s που οριακά ισορροπούν τη βύθιση του αλεξιπτώτου σε σχέση με την άνοδο της φούσκας. Αν δεν υπήρχε το φαινόμενο αυτό και υποθέτοντας ελάχιστο βαθμό καθόδου -1m/s, ο επάνω πιλότος θα βυθιζόταν κάτω από τον πυθμένα της φούσκας σε 50 δευτερόλεπτα (αφού ήταν 50 μέτρα ψηλότερα και χάνει ύψος 1 μέτρο το δευτερ.) - αλλά αντίθετα συνεχίζει με τη φούσκα μέχρι τη βάση του νέφους !
Ο κάτω πιλότος μάταια ψάχνει για το θερμικό και το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να παρακολουθεί τον φίλο να γίνεται όλο και μικρότερος...!

Μετάφραση από τη σελίδα : http://www.xcmag.com/articles/2007/07/120/